Fasadą niewiele się europejska kultura zaleta gry wydają się wstydliwe się harmonią domów, stylem architektury, budową wyrastających wprostody patrycjuszowskich rezydencji. Ale znam takiego pana, który tego wszystkiego nie widział. Zauważył jedynie tuwdzie płynące śmiecie kanałach, odpadki papierosówzęści gazet. Brudne, niechlujne miasto. Nie po co jechać! Mówi się czasami, żemeryce mało co się liczy oprócz powodzenia finansowego. Liczy się tylko wynik wszystko inne jest nieważne. To, co się nie udało godne jest krytykiotępieniastocie niezupełnie tak jest, ale są obserwatorzy, którzy podobne kryteria chcą stosować do historii. Jeżeli naród nie osiągnął potęgi, jeśli nie powiększył swoich granic, jeżeli nie zastraszył innych swoją siłą, to musiało cośim być nieorządku. Wartości moralne, wprowadzenie postępowego podejścia do życia jednostekarodów nie są czynnikiem wartym zastanowienia. Vae victis! Ten co przegrał jest sam sobie winny. Wniosek bardzo prosty, ale też bardzo nielogiczny. Oczywiście, fakty przeczą takiemu podejściu do rozwoju wydarzeń, ale trudno przekonać tego, który ustalił jakąś tezęhce, aby inniią uwierzyli. Dlatego będzie powtarzać, że Polacy winni się nauczyć, że nie wyciągnęli odpowiednich wnioskówistorii, że nie umieli się rządzić itp. Niestety, jednązeczy, których nas nauczyła historia, jest fakt, że najbardziej rozwinięte kraje padały pod ciosami brutalnej siły dobrze uzbrojonych barbarzyńców. Dzikie hordy zwykle mają polu bitwy przewagę nad kulturą. Przypadków jest aż za dużo. Tak np. Rzymianie znieśli Kartaginę siłą orężaotem sami padli pod ciosami Wandalów, Hunów, Wizygotówreszcie Ostrogotów. Turcy podbili Bizancjumalali Bałkany. Wysoce kulturalne państwo Khmerów padło pod naporem wrogównikłoowierzchni ziemiońcu XVnglicy przez wiele wieków gnębili Irlandięa naszych czasów Sowiety wcieliły np. Litwę, Łotwęstonięlasę inteligencji wymordowali lub deportowaliłąb Azjiwiecie rządzonym przez silniejszego Polska przez długi okres broniła się skutecznieparciunoty, którymi stała. Podobno prawdziwego szczęścia nie tym świecie, ale jedenajsłynniejszych dokumentów wszystkich czasów, amerykańska Deklaracja Niepodległości776znała, że dążenie do osiągnięcia szczęścia jest nienaruszalnym prawem człowieka. Jest rzeczą ciekawą, że sformułowanie to zostało po raz pierwszy wyrażone przez znakomitego polskiego pisarza politycznegoVIawrzyńca Goślickiegowoim De Optima Senatore nakreślił on wskazówki, którymi winni kierować się panujący. Jednąajważniejszych było polecenie, aby obywatelom umożliwić dochodzenie do szczęścia. Jak to zauważył ambasador Rzeczypospolitejaszyngtonie, Tytus Filipowicz, pół wieku temu, najprawdopodobniej to niecodzienne ujęcie Goślickiego wywarło wpływ autorów Deklaracji Niepodległości. Nie żyliśmyawnych czasachie możemy odtworzyć atmosfery, która panowała wśród obywateli różnych krajówbiegłych wiekach. Wiele danych wskazuje jednak to, że to poszukiwanieożeewnym stopniu znajdowanie szczęściarzynajmniej zadowoleniayciu, było łatwiejszeolsce niż npej sąsiadów. Mieszkańcy naszego kraju nie obawiali się ucisku ze strony władz, nadmiernych podatków konfiskaty mienia czy bezpodstawnego aresztowania. Nawet bezpieczeństwo życia byłoolsce bardzo wysokie. Przestępstwa były rzadkierzybyszennych krajów uważali Polskę za raj dla podróżników. Ludność włościańska lepiej była traktowana niżrawie wszystkich innych krajachednąrzyczyn rozbiorów był fakt, że chłopi uciekalirajów sąsiednich do Polski. Oczywiście, powyższe stwierdzenia są ogólnikamitórych każde nadaje się do szczegółowego omówienia. Ogólny wniosek jest jednak jasny: przeciętny obywatelaszym kraju czuł się lepiej, niż mieszkaniec państw ościennych. Jednąodstawowych wolności, uznanych niecałe pół wieku temu przez mocarstwa, które podpisały Kartę Atlantycką, jest wolność od strachuolsce nie potrzeba było żadnych oświadczeńej sprawie. Obywatel, który nie popełniał przestępstw, nie musiał się niczego bać, nawet króla. Wszyscy byli równionarcha był jedynie primus inter paresie mógł nikogo krzywdzićym samym czasie panującyiększości innych krajów byli panami życiamierci swoich poddanych mogli ich więzić, torturować, skazywać śmierć głodową lub bezkarnie zabijać Jednąnót Polski było bezpieczeństwo od samowoliadużyć władz, podczas gdy np. we Francji król słońce Ludwik XIV mawiałtatst moiiał rację ze wszystkich praktycznych względów. Rzadko zgadzam sięezami Partiiednym punkcie jednak rację. Krytykując to, co robiły pokoleniaolscennych krajachzasach przedrewolucyjnych, komuniści zwracają uwagę to, żeistorii państw kapitalistycznych podkreśla się wojny, podboje, zdobyczeordowanie obcych obywateli. Przydomek Wielki zwykle nadawany był tym panującym, którzy zabili jak najwięcej wrogów, wysłali tamten świat setki bezbronnych mieszkańców krajów podbitychniszczyli pokaźną ilość miastsio zwykle niebronie własnego kraju, leczelach zaborczych lub po prostu dla zapewnienia sobieodzinie jakichś korzyści dynastycznych. Jednąnót Polski było to, że podobne akty nie miały miejscaaszej historiiedyny król, który zasłużyłas miano Wielkiego: Kazimierz, nie prowadził wojenył królem chłopkówastał Polskę drewnianąostawił murowaną. Za jego panowania powstała też Wszechnica Krakowska później nazwana Uniwersytetem Jagiellońskimzisiejszych szkołachaszym kraju historię Polski obrzydza sięałszuje. Młodzi ludzie, wychowanistroju komunistycznym, nie mają rzeczywistego obrazu naszej przeszłości, chyba że osobno studiują historię, korzystaj poważnych źródeły ciągaj nich odpowiednie